Spelers: 2
Speelduur: ± 40 minuten
Leeftijd: vanaf 10 jaar
Persoonlijk eten wij graag pizza of chips bij een biertje, maar vooruit: brood kan ook best. In het tweespelersspel Brood & Bier probeer je punten te scoren met je bak- en brouwkunsten. Die twee moeten wel in balans zijn, want de lekkernij met het laagste aantal punten, bepaalt je eindscore.
Het Middeleeuwse boerenleven is een thema dat je vaker tegenkomt in bordspellen. Zo herken je bij het spelen van Brood & Bier meteen een hoop bekende concepten, zoals allerhande graan oogsten en die verwerken tijdens de productie. Dat alles met idyllische plaatjes van boerenkarren en taveernes. Het past goed bij het gemoedelijke gevoel dat het spel oproept, maar je moet wel van begin tot eind je hoofd erbij houden, want uiteindelijk is dit een oefening in efficiëntie.
Wie van de drie?
Het doel van Brood en Bier is het scoren van de meeste punten en dat doe je door elke beurt een kaart te spelen. Elke kaart kun je op drie verschillende manieren gebruiken, dus het is de kunst om iedere keer weer de ideale optie te kiezen. Vooruit plannen kan, maar tot op zekere hoogte; je zult ook veel tactische besluiten moeten nemen op basis van de kaarten die je hebt om mee te werken.
Rijke of schrale oogst
Het spel is opgebouwd uit zes rondes die jaren genoemd worden. In elk jaar ga je vijf kaarten spelen. Er zijn om en om drie vruchtbare en drie magere jaren en dat uit zich in een verschil in oogst, maar ook in net wat andere regels. Het spel begint met een goed jaar, waarin de akkers gevuld worden met veel grondstoffen en in de rivier is water beschikbaar. Elke speler trekt na dit vullen vijf kaarten, ieder speelt er een en daarna geef je de vier die je over hebt aan je tegenstander. Dat gaat zo door tot alle kaarten zijn gespeeld.
Beperkte opslag
Je kunt elke kaart dus voor drie verschillende acties gebruiken. De eerste actie is oogsten: daarvoor leg je je kaart neer en neem je de grondstoffen die bovenaan zijn afgebeeld zolang die nog te vinden zijn op de akkers natuurlijk. Als je later in het jaar nog een keer gaat oogsten, leg je je kaart op de vorige en krijg je de grondstoffen die je eerder geoogst hebt en op de tweede kaart staan dubbel. Het is wel belangrijk dat je niet als een malloot van alles gaat binnenharken, want je opslagruimte is beperkt en alles wat je niet kwijt kan, moet je aan je tegenstander aanbieden.
Natje en droogje
De tweede actie is waar het uiteindelijk om draait: brood bakken en bier brouwen. Op elke kaart staan de grondstoffen afgebeeld die je nodig hebt om het brood of bier in kwestie te maken: een soort recept dus. Heb je die grondstoffen op voorraad, dan geef je ze uit en leg je de kaart op de bakkerij of brouwerij. Elk brood en bier zijn 4 tot 9 punten waard, afhankelijk van het aantal grondstoffen die ze hebben gekost. Aan het eind van het spel tel je de waarde van al je brood en bier apart op. De laagste score is je eindscore, dus het is slim om die waarden zo dicht mogelijk bij elkaar te houden.
Van goed naar beter
De derde optie die je hebt bij het spelen van een kaart is die gebruiken als een upgrade. Alle facetten van het spel kun je verbeteren: meer flexibiliteit bij het krijgen van kaarten, extraatjes bij het oogsten, meer opslagruimte, meer mogelijkheden bij het bakken en brouwen en meer scorekansen aan het einde van het spel. Daarvoor schuif je je kaart onder het speelbord tot aan de onderste rand van de kaart, waarop te lezen staat wat je nieuwe upgrade is. Een extra voordeel van deze optie is dat je bakkerij en brouwerij opgeruimd worden, wat inhoudt dat brood- en bierkaarten verhuizen naar je scorestapel. Dat is belangrijk, want er mag per bakkerij en brouwerij nooit meer dan één vervulde receptkaart tegelijk liggen. Al zijn er ook wat dat betreft weer upgrades te spelen.
Slim sparen
In de magere jaren verloopt het spel net even anders. De mogelijkheden met de kaarten zijn hetzelfde, maar er zijn minder grondstoffen beschikbaar en je geeft de kaarten die je niet kiest niet over en weer. In plaats daarvan worden er op het speelbord drie kaarten neergelegd, waarmee je kaarten uit je hand kunt ruilen. Bovendien begin je het jaar niet met alleen nieuwe kaarten van de stapel: de kaarten waarmee je hebt geoogst in het vorige jaar neem je terug op hand en die worden aangevuld tot vijf. De teruggenomen kaarten kun je opnieuw op drie verschillende manieren gebruiken. Dat maakt het makkelijker om de juiste grondstoffen te sparen voor het bakken of brouwen van kaarten die je in het vorige jaar al gespeeld had, omdat je weet welke grondstoffen je daarvoor precies nodig hebt.
Bakken en brouwen met een plan
Brood & Bier geeft je een duidelijk doel en tegelijkertijd allerlei mogelijkheden om dat te bereiken. Met een handvol kaarten die elk op drie verschillende manieren te gebruiken zijn, heb je opties te over. Toch zul je gewoon moeten oogsten om brood en bier te maken. Ga je daar meteen mee aan de slag? Of zorg je eerst voor een paar upgrades die je werkzaamheden later gemakkelijker gaan maken? Bovendien kan je tegenstander die ene kaart die je zo graag terug wilde zien tijdens het draften in de tussentijd zelf spelen.
De kleur van de achterkant van de kaarten laat zien of je er brood of bier mee kan maken en dat geeft je informatie over de hand van je tegenstander en wat de stapel gaat leveren. Dat helpt als je specifiek naar iets op zoek bent, maar welke grondstoffen je precies nodig gaat hebben, blijft afwachten. Je moet voorkomen dat je met een opslag vol grondstoffen komt te zitten waarmee je geen enkele kaart kunt volbrengen, al blijft upgraden altijd nog een mogelijkheid. Efficiënt spelen maakt dus het verschil.
Je geld waard?
Spellen die alleen maar voor twee spelers zijn, moeten heel precies passen in je situatie. Maar als dat zo is, is Brood & Bier een mooie aanvulling voor de collectie. De verhouding tussen speelduur en diepgang is goed, het tempo blijft er lekker in en interessante keuzes zijn er te over. Ook de herspeelbaarheid is in orde: je doet van spel tot spel veel hetzelfde, maar de verscheidenheid aan mogelijke upgrades geeft er elke keer toch een andere draai aan. Voor een prijs van gemiddeld iets boven de 25 euro heb je echt een compleet pakket, met de vele kleurige houten graantjes en waterdruppels erbij. Daarom belonen we Brood & Bier met een gouden beginnersbudgy.
7.1
9.5
Nieuws 
Prijsreactie 
Forum 
Shopsurvey